Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Chenopodium vulvaria & Iris germanica

fotò
fotò
Poumbrago

Chenopodium vulvaria

Amaranthaceae Chenopodiaceae

Àutri noum : Poumbraio, Poumbroio, Poubroio.

Noms en français : Chénopode fétide, Vulvaire.

Descripcioun :
La poumbrago, s'un cop l'avès touca, vous n'en ramentarés de tèms, subretout se l'avès bèn fretado. Es uno planto couchado, verdalo e farinouso emé de fueio entiero. Se vèson bèn, sus lou dessoubre di fueio, li glando que caupon de trietilamino à l'óurigino de l'óudour que pudis (fotò).

Usanço :
Li grano soun manjadisso e acampado pèr li touareg que n'en fan de farino. Aquesto sèr dins la preparacioun de "taguella" o pan dóu desèrt. La planto tencho la lano en jauno viéu. Se dis que sarié bono contro l'isterìo ("principe di signaturo").

Port : Erbo
Taio : 10 à 30(70) cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Chenopodium
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae

Ordre : Caryophyllales

Coulour de la flour : Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 1,5 mm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Champ - Escoumbre e proche dis oustau - Ermas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurimediterranenco
Ref. sc. : Chenopodium vulvaria L., 1753

fotò
fotò
Coutelas(-d'Alemagno)

Iris germanica

Iridaceae

Nom en français : Iris d'Allemagne.

Descripcioun :
Aquéu coutelas, naturalisa desempièi de tèms, èi lou mai coumun que siegue. Se recounèis eisadamen à si flour d'un poulit vioulet prefouns. Èro planta dins li jardin d'Alemagno à l'Age-mejan.

Usanço :
Lou rizoumo, empouisounant fres, sarié bon contro lou tussi en poudro. Lou fau ramassa, pela e lou bèn faire seca avans que de se n'en servi. Es utilisa peréu pèr se lava li péu de tèsto o chivu s'amas mies. Li flour soun diuretico.

Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mars à mai

Liò : Escoumbre e proche dis oustau - Muraio - Roucas - Tepiero roucaiouso
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pas couneigudo
Ref. sc. : Iris germanica L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
CC
R
CC
CC
CC
CC
R
R

Chenopodium vulvaria & Iris germanica

CC
C
C
CC
R
C
R
RR

Coumpara Poumbrago emé uno autro planto

fotò

Coumpara Coutelas(-d'Alemagno) emé uno autro planto

fotò